KUR’AN, TÜRKİYE, TÜRKÇE

 

     Bu toprakları vatan edinen Müslümanlar hayatın her alanında Kuran’a ittiba ve Rasulullah’a itaati gaye edindikleri için bunun hayatta çok canlı tezahürleri oldu. Canlılık küfür karşısında tetikte durmakla sağlanan bir şeydi(r). Kuran’a ittiba ve Rasulullah’a itaati gaye edinmenin neticesi olarak bu topraklarda verimli bir Müslüman hayatı teşekkül etti.

     Bu verimlerden biri Türkiye’de/İstanbul’da icat edilmiş olan rika hattıdır. Genel olarak Kur’an’ı güzel yazma emeliyle gelişmiş hüsnühattı biliriz. Bir süredir, rahmetli babamın hayattayken elinden düşürmediği Hasan Rıza hattı Kur’an-ı Kerim benim elimde. Ben bunu günümüzde yazılmış Hüseyin Kutlu hattı mushafla karşılaştırdım. Sadece birkaç harfi kıyaslamak dahi Hasan Rıza hattının üstünlüğünü anlamak için yeterlidir. Bu durum neleri terk ettiğimizle, neleri kaybettiğimizle çok yakından ilgili. Sözüm “Bize Kur’an’ın yazısı değil anlamı lazım.” diyenlere değil. Böyle diyenler dünyaya Müslümanca hiçbir teklif getiremeyip modernliğe kaydını yaptırma heveslileridir. Çünkü bütün o anlamları kendilerine modernlik sağlıyor. Modernlik ise bugün böyle, yarın öyle İslam dışı olanın bir şeklidir.

     Türkçe konuşan/yazan insanlar kelimelerini değil sadece, lisanları Türkçenin kelimeleri de aşan birçok unsurunu Kur’an’dan aldılar. Bugün hâlâ kullanmakta olduğumuz kelimelerin sadece tedrisat/eğitim alanındakilere bakmak bile bunu anlamamız için yeterlidir: Ders, sınıf, kitap, talebe, müfredat, imtihan, müdür, muavin, Bakanlığın adı daha evvel Maarif Vekaleti idi. Okul, mektep terk edilerek kullanıma sokuldu. Öğretmene muallim/muallime denir idi. Malum olduğu üzere maarif, tanımak, bilmek anlamındaki “arefe”den; muallim, “ilim”den geliyor. Bunu tıbb alanındaki, iktisat yahut hukuk alanındaki kelimelere bakarak da görmek mümkün. Kur’an’dan kelimeleri almak demek, insanların kendi dünyalarına imana, itikada istinat eden bilgiyi taşımaları demekti ve yukarıda sözünü ettiğim “Bize Kur’an’ın yazısı değil anlamı lazım.” diyenlerin aksine “anlam”a, Kur’an’ın kelimelerini lisanlarına taşımak yoluyla zaten ulaşmışlardı.

     Kuran’a ittibayı gaye edinmenin ürünlerinden biri hafızlığın tesisidir. Hafızlık bu topraklarda tesis edilmekle birlikte Müslümanların yaşadığı hâkimiyet altında tutulan diğer yerlere de götürüldü. Mısırlı yazar Fehmi Şinnavi günümüzde Kur’an kıraati yönüyle tanınan Ömer Abdurrahman, Abdüssamet Abdulbasıt gibi isimlerin, Türklerce önce Türkiye’de tesis edilip sonra Arap ülkelerinde yaygınlaştırılan hafızlık müessesesinin neticesi olduğunu söylüyor.

     Tabiidir ki Mevlit’i de Kur’an’la kurulan verimli irtibatın neticelerinden biri saymak durumundayız. Mevlit bu topraklarda verilen Müslümanca varoluş mücadelesiyle milletimiz için asırlar boyu ortak bir dilin ifadesi ve ortak bir hissiyatın terennümü olmuştur. Mevlitten rahatsızlık Müslümanların Kur’an’la kurdukları verimli irtibatın fark edilmemesiyle neticelenecek bir şeydir ve dünyaya Müslümanca herhangi bir teklif getirme gücünden mahrum bulunmanın bir tezahürüdür.

     Bugün ve belki yüzyıldan fazla bir zamandır Müslümanlık iddiası taşıyanlar bu ülkenin ayağa kalkması, kendine mahsus bir hayatı tesis etmesi uğrunda hangi İslami teklifle toplum huzuruna çıkabilme dirayetini gösterebilmişlerdir. Yapabildikleri batıda ve Batıcı çevrelerde onaylanacak bilim ve teknolojiyi öne çıkarmaktan fazlası olmadı. Şunu da bilelim ki Batı dışındaki toplumlar Batı medeniyetine mahsus bilim ve teknolojinin tüketicisi olmaktan öteye gitme imkânına sahip değildirler. Oysa Müslümanların bu topraklarda Kur’an’la kurdukları irtibat sayesinde son derece verimli, kendilerine mahsus bir hayatları oldu.

     Elimde 1950’li ve 1960’lı yıllara ait Kur’an harfleri ile (milletimiz sonradan buna eskimez yazı dedi) yazılmış Nureddin Efendi’nin Nuri amcama gönderdiği Türkçe mektuplar var. (Bu mektuplara içeriğinden habersiz Arapça denildiğini de duydum.) Bu mektuplar yukarıda bahsi geçen bu topraklarda icat edilmiş olan rika hattı ile yazılmış. Bu millet aslında öyle zannedildiği gibi 1928’deki harf değişikliği ile yazısından hemen vazgeçmedi. Uzun yıllar yazısını tedavülde tutmasını bildi. Ancak millete öncülük etme iddiasında olup Müslümanlıktan vazgeçmiş de görünmeyenlerin millete bu yönde bir teklifleri hiçbir zaman olmadı.

     Malatya’da 1950’li yıllarda müftülük yapmış İsmail Hatip Erzen’in tohumlarını ektiği bilahare Sait Çekmegil, Bahattin Bilhan gibi isimlerin büyüttükleri bugün bir yanda Ramazan Keskin, öbür yanda Ramazan Kayan ve başkalarının devam ettirdiklerini gördüğümüz anlayış bu topraklarda Kur’an’la kurulacak verimli bir irtibata vesile olamadı/olamıyor.

     Bu topraklar 13. Asırda Dar’ül-İslam olmakla Müslüman vatanı haline geldi. Müslümanlığımız küfrü geriletmek, küfre üstün gelmek, küfre geçit vermemekle hayat buldu. Bu topraklarda hayat bulmuş Müslüman olma bilinci üstünlük ve yükseklik iddiasında idi. Bu topraklarda yaşıyor olmanın bilincinden uzak durarak Kur’an’la sıhhatli ve sahih bir irtibat kurma imkânı görünmüyor.