GÜÇLÜ OLMAK

     Hayata düşe kalka değil ayakta kalarak devam etmenin yöntemi olarak sunuluyor, güçlü olmak. Bu ifadenin insanın müstağnilik iddiasını dile getirdiğini düşünmeden edemiyoruz. İnsan kendinde bunu vehmediyor.  Böylece her işe iddia ve hırsla girişmenin önü   açılıyor. Güçlü olmak deyişinin altında insanın acziyetini örtme gayreti seziliyor. Buna göre giriştiği her işi istediği şekilde sonlandırmak, hedefine varmak için gereken şartları her halükarda sağlamak kendi uhdesinde. Böyle bir zihin yapısının başardığı büyük işleri görmezden gelemeyiz elbet. Ancak bu zihin temeline dayanan hareket tarzının vardığı sonuçların insanlık için oldukça pahalıya mal olduğunu görmek de o kadar zor değil.

     İnsanın kendi sınırlarını bilmesiyle hayatının kolaylaşacağı, imkânsızlıklarının bilincinde olarak davranmasının kendine hayır getireceği izah gerektirmeyecek bir husustur. Yine de insan böbürlenmekten aldığı hazza yenik düşerek sınır tanımamakta/sınırlarını kabullenmemekte direniyor.

     Tabiat karşısında insanın yetersizliğinden söz etmek meseleyi kavramak için en iyi yol aslında. Teknolojideki baş döndüren gelişmeler tabii felaketler dolayısıyla uğranılan zararları engellemekten oldukça uzak. Uğranılan zararları sadece yeterli önlemin alınmayışıyla izah edemeyiz. Ne kadar da önlem alınsa tabii felaketleri büsbütün ortadan kaldırmak imkân harici. İnsan bu noktada aczini kabul etmek zorunda.

     Hastalıklar karşısında insanın çaresizliğini, gücünün sınırlarını kolaylıkla fark edebiliyoruz. İnsan beslenmesine yeterince dikkat etse; yaptığı işlerde bedensel sağlığı için gereken özeni gösterse, ruhsal yönden sağlığını koruma hususunda elinden geleni yapsa dahi hastalıklardan/rahatsızlıklardan emin olamaz. Mutlaka bir yerlerden bedensel yahut başka türlü zafiyetler kendini göstermekte gecikmez.

     Ölüm karşısındaki konumunu hatırlamak insanı güçlü olmak iddiasından büsbütün vazgeçirecektir. Çünkü ölüm çoğu kez habersiz gelen misafir olarak karşımıza çıkar. Ölüm sağlık, gençlik, dinçlik dinlemeden gelir. Ölüm geldiğinde vakti değil denilemez, şimdi yeri mi diye sorulamaz. İnsana sınırlarını hatırlatan, aczini bildiren hayatın en önemli gerçeklerindendir ölüm; ertelenemeyendir.

     Güçlü olmak iddiasıyla mı, yoksa ahlakı temel alarak mı eyleme geçmeli? Eylemlerimize gücün yön vermesi ile ahlakın yön vermesinin bizi ulaştıracağı sonuçlar farklı olacaktır.  Gücünü öne çıkararak eyleme geçmesi insanın ahlaki davranma kaygısından uzaklaşmasına yol açar. Başkalarına, çevreye zarar vermekten çekinmez güçlü olmak iddiasının sahibi.

     Güçlü olmak peşindeki insan güç toplamak, gücünü perçinlemek amacıyla daha baştan yanlışların ağına düşmekten kurtulamaz. Başkalarının kendinden güçlü olduğunu düşünmesiyle birlikte onlara güç yetirmek için atacağı adımlar yanılgılarını körükler. 

     Tabiat karşısında yetersizliği, hastalıklar karşısında zayıflığı, ölüm karşısında acizliği göz önüne alındığında insanın güçlü olmak iddiasının bir vehimden ibaret olduğu gerçeği belirginleşir.

     İnsana düşen acziyetini itiraf etmektir. Sınırlarını bilerek, aczini kabullenerek güçlü olmak hevesinden vazgeçtiği noktada insan hak ettiği konuma ermiş demektir. Yetersizliğini kabullenmek suretiyle insan,  felaha bir adım daha yaklaşır. İnsan zayıf yaratılmış olduğunun bilinciyle hayatın dünyadan ibaret olmadığı kavrayışını elde eder. Bu kavrayışın sağladığı hesap verme endişesi onu kulluk konumuna yerleştirir.

yukselgel@mynet.com